Genel Durum
1950 yılından önce, ovanın önemli bir kısmı, bataklıklarla ya da su birikintileri ile kaplı İdi. Ovanın drenajı iyi olmadığından tarım arazilerinde taban suyu ve tuzluluk problemleri vardı. Yıllarca suren yatırımlar sonucu ova tarıma elverişli hale getirildi. Baraj ve göletlerin yapılması, suyu araziye taşıyan kanalların inşası ile ova verimli bir alana dönüştürüldü. Ovada bilinçli tarımın başlaması ve gelişmesi ise Amasya Şeker Fabrikası’nın hizmete girmesiyle olmuştur. Modern tarım teknikleri, şirket ziraat mühendisleri tarafından çiftçiye yoğun bir çalışma ile öğretilmiş, buna aynî olarak verilen krediler de ilâve olunca hızlı bir gelişme sağlanmıştır. Şeker sanayinde sağlanan bu başarılar diğer tarım kollarını da etkilemiş, buğday verim ve üretimi, meyve sebze üretimi gelişmiş; önceden yok denecek kadar az olan meyve bahçeleri ve kavakçılık gelişerek, bugünkü duruma gelmiştir. Şeker Fabrikasının yan ürünü olan küspe ve melas, pancar kuyruğu ve yaprak gibi atıklar, İlçedeki hayvancılığı özellikle besiciliği hızlı bir şekilde geliştirmiştir. Tarım ve hayvancılıkta sağla-nan bu gelişmeler, İlçemizde sanayiyi geliştirmiş, okullaşma oranı yükselmiş, çevreden göç alan bir İlçe haline gelmiştir.
İlçenin arazi toplamı 477.850 dekar olup, bu arazinin 277.070 dekarı kullanılan tarım arazisi, 50.529 dekarı mera, 85.700 dekarı ormanlık alan, 15.646 dekarı yerleşim alanı ve mezarlık, 89.055 dekarı kullanılmayan arazidir. Tarım arazisinin 168.000 dekarında sulu tarım, 109.070 dekarlık kısmında ise kuru tarım yapılmaktadır. İlçe’nin ekonomisi tarım ve tarıma dayalı sanayi ağırlıklıdır. Suluova’da tarım oldukça gelişmiş olup, Türkiye ölçülerine göre makine¬leşmiş tarım yapılmaktadır. İlçede yaşayan çoğu ailenin tarımda küçük de olsa üretimi vardır. Suluova’da genç işlet¬melerin ve üre tim potansiyelinin varlığı, üretim aşamalarında kooperatifleşerek işbirliği yapılması, müşteri odaklı olunması ve kaliteli ürün bilincinin gelişmesi daha fazla gelir elde edilmesine yol açacaktır. Bunun yanında yetersiz sermaye yapısı, yetersiz yönetim, aile şirketlerinin kurumsallaşma sorunları, teknolojik gelişmelerin yeterince takip edilmemesi, iletişim eksikliği ve atık değerlerin değerlendirilmemesi üçe tarımının önündeki sorunlardır. Tersakan Irmağı ve Yedikır Barajı’nın suladığı Suluova’nın Yedikır Ovası, Karadeniz ve İç Anadolu Bölgesinin İklim özelliklerini birlikte taşıyan geçit bölgesinde bulunması nedeniyle her türlü tarım ürününün yetişmesine imkân vermektedir İlçede Yedikır Barajı ve göletlerin yapılmasıyla birlikte sulu tarıma geçilmesi, sanayi bitkilerini tarımı (meyvecilik, sebzecilik) ve tarım üretimini de olumlu yönde etkilemiştir, ilçede buğday başta olmak üzere soğan, arpa , şeker pancarı, elit ( şeker pancarı tohumluluğu ) , tohumluk ve mısır, ayçiçeği, nohut gibi ürünler ticari amaçlı olarak belli oranlarda yetiştirilmektedir. Son yıllarda soğana alternatif olarak yem bitkileri yetiştiriciliğine başlanmıştır. Ayrıca Harmanağılı, Yolpınar, Uzunoba, Saluca, Kurnaz ve Boyalı gibi köylerimizde meyve yetiştiriciliği hızla artarak bu yörelerde yaşayan nüfusun önemli bir geçim kaynağı haline gelmiştir. Meyve olarak ; elma, şeftali, kiraz ticari olarak üretilmektedir.
Soğan
Tarihin eski çağlarından beri zengin fakir ayrımı olmaksızın bütün mutfaklara girmektedir. Ekmekle birlikte tüketimi en fazla olan sebze türüdür. Dört mevsim bulunmakta, kuru ve yeşil olarak yenilmektedir. Sağlık açısından yüksek tansiyon ve bazı kalp damar rahatsızlıklarına iyi geldiği bilinmektedir. Orta boy soğanın dilimlenip bir bardak suda bir gece bekletilerek ertesi sabah suyu içildiğinde kalp ve hasta Irklarını önlediği söylenmektedir. İlçede soğan ziraatı, tarımla uğraşan her aile tarafından yapılmaktadır. Soğan ekimi, teknolojik İmkanlar yanında yoğun insan gücüne de dayanmaktadır. Bunun sonucu ilçemiz büyük bir tarım işçisini istihdam etmektedir. İlçemizde kuru soğan ziraatından esnaf, sanayici, tüccar ve nakliyeciler faydalanmaktadır Sulu ova toprakları soğanın her türünün yetiştirilmesine müsait olup özellikle yeril çeşit, Çorum Karacabey, Banko, Simeron, Keş, 7194 soğan çeşitleri yetiştirilmektedir. Suluova soğanı İyi koruma ve depolama sağlandığı taktirde nisan mayıs aylarına kadar özel¬liği bozulmadan saklanabilmektedir.
Seracılık
Suluova’da seracılık yapılması ve geliştirilmesi için eğitim ve teşvik çalışmaları sürdürülmektedir. Sosyal yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı imkanları İle çiftçilere sera dağıtılarak diğer çiftçilere örnek oluşturması sağlanmıştır.
Meyvecilik
İlçede meyve üreticiliği oldukça gelişmiş durumdadır. Bölgede yetişen Amasya elman ülkemizde tutulan markalaşmış meyvedir. Bunun yanı sıra bahçelerde şeftali ve kiraz üretimi giderek yaygınlaşmaktadır. Özellikle meyilli arazideki köylerde ki¬raz üretimi yapılarak ihracat gerçekleştirilmektedir. Akdağ köylerinde ceviz yetiştiriciliğine de ağırlık verilmektedir.
Kiraz Bahçeleri Projesi
İlçemiz Boyalı Köyü’nde üretilen kirazların ihracat edilerek ülke ekonomisine girdi sağlaması ve üreticilerin ekonomik rahatlık elde etmeleri nedeniyle aynı rakım ve bölgede bulunan Eğribük ve Akören köylerinde yaşayan ve ekonomik İmkansızlıklar nedeniyle geçim sıkıntısı çeken vatandaşlarımızın arazilerin de modern kiraz bahçeleri kurulması amacıyla Suluova Kaymakamlığı SYD Vakfı tarafından proje hazırlanmış ve uygulanmıştır.
Proje kapsamında bölgede bulunan 23 vatandaşımızın 200 hektarlık arazisine kiraz bahçeleri kurulmuştur. Vakıf kaynaklarından 251.854 TL kaynak aktarılan projenin geri ödemesini vatandaşlarımız faizsiz olarak 6 sene ödemesiz 12 yıl içerisinde yapacaklardır. . Bahçelerde üretilecek kirazlar İle vatandaşlarımız ekonomik rahatlığa kavuşmanın yanı sıra ilçe ve ülke ekonomisine katma değer sağlayacaklardır.
